Μαρία Παπαδήμα

Θέση  στο Ίδρυμα

Καθηγήτρια

Προπτυχιακοί  τίτλοι σπουδών

Πτυχίο του Τμήματος Γαλλικών Σπουδών
της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Μεταπτυχιακοί τίτλοι σπουδών

D.E.A. en littératures et civilisation d’expression française - PARIS XII
Diplôme de Didactique des Langues - SORBONNE NOUVELLE
Doctorat de 3e cycle PARIS XII. La ville dans l’œuvre romanesque d’Aragon et de Tsirkas – Application au Monde réel, aux Cités à la Dérive et au Printemps Perdu.

Τομείς ερευνητικού ενδιαφέροντος

Θεωρία και πράξη της μετάφρασης, γαλλόφωνη λογοτεχνία, πορτογαλόφωνη λογοτεχνία, συγκριτική γραμματολογία.

Αριθμός διδακτορικών που έχετε επιβλέψει

2 ολοκληρωμένα, 3 σε εξέλιξη ως επιβλέπουσα, και 3 ως μέλος Τριμελούς Επιτροπής

Γνώσεις στη χρήση νέων τεχνολογιών

Windows, MS Office

Εμπειρία από συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα

Καποδίστριας, ΕΛΚΕ

Σύνολο  δημοσιεύσεων (αριθμός)

75

Σύνολο  αναφορών (αριθμός)

269

Μονογραφίες

Τα πολλαπλά κάτοπτρα της μετάφρασης, Νεφέλη, 2012.

Πολίτες της Βαβυλωνίας. Οι μεταφραστές και ο λόγος τους (επιμ.), νήσος, 2021.

Πέντε σημαντικότερες αναφορές

Εθνικές και Διεθνείς διακρίσεις (οργάνωση συνεδρίων, μέλος οργανισμών κλπ.)

Ανακοινώσεις  – Δημοσιεύσεις (Επιλογή)

« Redéfinir la place de la traduction dans l’enseignement des langues », Le français dans le monde, n° 314, mars-avril 2001, σσ. 47-48.

«Στον αστερισμό του ελάσσονος», εισαγωγικό σημείωμα στο Κλειδί των ονείρων,
Ανθολογία βελγικού γαλλόφωνου διηγήματος, Διαπανεπιστημιακό Διατμηματικό
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Εκδόσεις
Περίπλους και Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2003, σσ.9-15.

«Κ.Π. Καβάφης-Φ. Πεσσόα: συμπίπτουσιν γαρ αλλήλοις οι ποιηταί», περιοδικό Νέα Εστία, Τεύχος 1761, Νοέμβριος 2003, σσ. 666-682.

«Το Βιβλίο της ανησυχίας ή η κιβωτός της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα», εισαγωγικό σημείωμα στο Μπερνάρντο Σοάρες, To Βιβλίο της ανησυχίας, Εκδόσεις Εξάντας, 2004, σσ.7-20.

« La langue française, miroir de culture(s) », περιοδικό Μετάφραση, διπλό τεύχος 2004-2005, σσ. 201-210.

«Από τον μύθο Ρεμπώ στην ποίηση του Ρεμπώ», περιοδικό Μετάφραση, διπλό τεύχος  2004-2005, σσ. 271-275.

«Traduire la ville», Πρακτικά του συνεδρίου Μεταφράζοντας στον 21ο αιώνα:
τάσεις και προοπτικές, Φιλοσοφική Σχολή Α.Π.Θ. 27-29 Σεπτεμβρίου 2002). σσ. 416-423.

«La poétique des villes: un défi à la traduction». Université Technique de Yildiz,
Kωνσταντινούπολη, 23-25 Οκτωβρίου 2002). Actes du IIe Colloque  International
sur la Traduction organisé par l’ Université Technique de Yildiz, Les Editions Isis,
Istanbul, volume I, σσ. 209-220.

« Konstantinos Kavafis en portugais: Traduction, retraduction(s) réécriture »
XVIII Congress of the International Comparative Literature association,
Universidade Federal de Rio de Janeiro, 29 July-4 August 2007. Beyond
Binarism. Discontinuities and Displacements: Studies in Comparative Literature,
edited by Eduardo F. Couthinho, Aeroplano editora, Rio de Janeiro, σ. 440-449.

«Η αναμετάφραση, πολύτιμο εργαλείο στη διδακτική της μετάφρασης» στο Η διδακτική της μετάφρασης στον ελληνόφωνο χώρο: σύγχρονες τάσεις και προοπτικές. (επιμ.) Έ. Λάμπρου και Γ. Φλώρος,   Ελληνικά Γράμματα, σσ. 78-92.

«Ομαδική μετάφραση, ομαδική έκδοση: από τη θεωρία στην πράξη», Ημερίδα «Οι μεταφραστικές σπουδές σήμερα» Διαπανεπιστημιακό Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Μετάφραση-Μεταφρασεολογία του ΕΚΠΑ ,

«La poésie en édition bilingue : quels enjeux pour l’éditeur, le traducteur, le
lecteur»,Actes du  Colloque  International de Traduction, Istanbul, 21-23 octobre
2009, La traduction sous tous ses aspects au centre de gravite du dialogue international,  σσ. 168-172.

-“Le retraducteur : un traducteur pas comme les autres”, Figure(s) du traducteur, XVI Rencontre du Réseau Thématique International La traduction comme moyen de communication interculturelle, Wroclaw, 28-30 octobre 2010. Romanica Wratislaviensia LIX, 2012, Wydawnictwo Universytetu Wroclawskiego, σσ. 121-130,

“Pessoa chez les Grecs : une histoire de famille”, Résonances de la traduction XVII Rencontre du Réseau Thématique International La traduction comme moyen de communication interculturelle, Cracovie, 27-29 Octobre 2011, pp.133-142.

«Glos tlumazca w peritekscie jego przekladu: przedmowa, poslowie, przypisy i inne zwierzenia», Miedzy oryginalem a przekladem XVII, Ksiegarnia Akademicka, Κρακοβία, 2011, σ. 13-32.

« Se raconter dans une langue qui est presque la sienne », Romanica Wratislaviensia LX, Altérités, contrastes, transferts, Wroclaw 2013, Wydawnictwo Universytetu Wroclawskiego, σσ. 149-157.

«Tο κύριο όνομα στη μεταφρασμένη λογοτεχνία : το αδιάψευστο ίχνος του άλλου» (με τη Μαβίνα Πανταζάρα). 4^η Συνάντηση Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων, ΑΠΘ, 21-23 Μαίου 2013.

«Rimbaud maître du merveilleux», XXIe rencontre du Réseau international « La Traduction comme moyen de communication interculturelle» Colloque «Fantastique, Fantasy, Merveilleux en traduction», Université Jagellonne, Cracovie, 4-5 décembre 2015.

«Le nom propre en traduction : rupture de forme, rupture de sens, rupture de règles» Université Charles de Gaulle-Lille 3, Traduction et Rupture, Réseau Thématique International « La traduction comme moyen de communication interculturelle », textes réunis par Maryle Laurent, Le Rocher de Calliope, Numilog Paris 2014, σσ. 175-195.

Défis et enjeux de la traduction aujourd’hui. Cas de figure : le monde méditerannéen (étude commandée par l’Unesco), 2014.

 «Textes traduits dans les manuels de littérature de l’enseignement secondaire en Grèce» (avec M.C Anastassiadi), La voix du traducteur à l’école/The translator’s Voice at School, ed. E. Skibinska, M. Heydel et N. Paprocka, Vita traductiva, Editions Québecoises de l’oeuvre, 2015, σσ. 49-76.

«Ο συλλογικός μεταφραστής, ένα ιδανικό αντηχείο της φωνής του συγγραφέα », 4^η Συνάντηση Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων, ΑΠΘ, 21-23 Μαίου 2015.

« Les voyages grecs d’Arthur Rimbaud », Colloque international "La traduction de la littérature française en Grèce et à Chypre (XIXe-XXIe siècles)", Nicosie 8-9 Décembre 2016, Département de Langue et Littérature Françaises de l’Université Nationale et Capodistrienne d’Athènes et Département d’Études Françaises et Européennes de Chypre.

«Maria Papadima», Lugares de tradução, J. Kretschmer, F. Lima (org.), Fundação Biblioteca National-Instituto de Letras,  Rio de Janeiro, 2017, σσ. 247-252.

  « Τίνος είναι βρε γυναίκα τα παιδιά; Μεταφραστές και επιμελητές »  6^η Συνάντηση Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων, ΑΠΘ, 25-27 Μαίου 2017.

“Baudelaire en Grèce”, L’année Baudelaire 21, Honoré Champion, Paris, 2017, σσ.89-100.

« Marinetti na Grécia », Congresso Internacional Luso-Brasileiro, 100 Futurismo, 14-17 novembre 2017. 100 Futurismo, D. Vila Maior e Annabela Rita (ed.), Edições Esgotadas, Lisboa, 2018.

“Une traduction polyphonique pour un roman polyphonique: Ciudades a la deriva de Stratis Tsirkas (1911-1980)” Traduire à plusieurs/Collaborative Translations, MONTI Enrico & Peter SCHNYDER (dir.), Orizons, Paris, 2018, σσ.225-238.

“La ville, foyer organisateur du roman”, in (dans) Carmen Andrei (s.l.d.), Villes en littératures, Mélanges francophones, no. 16/2018, Annales de l’Université « Dunărea de Jos » de Galati, fascicule XXIII, volume XIII, Galati, Galati University Press (GUP), ISSN 1843-8539, σσ. 291-302.

«Γεώργιος Σημηριώτης: αφοσιωμένος μεταφραστής τού Μπωντλαίρ» [Charles Baudelaire, Τα άνθη του κακού], The Athens Review of Books, τχ. 106, Μάρτιος 2019.

 «Από τον «Ξανακερδισμένο» στον «Ανακτημένο χρόνο»», The Athens Review of Books, τχ. 106, Μάιος 2019.

«Le Livre de l’intranquillité de Bernardo Soares: le rêve-vie ou la vie-rêve de Fernando Pessoa», Université de Chypre ‒ Mediapolis Europa, Auto/biographie : prémonitions, rêves cauchemars Colloque international de l’Observatoire Scientifique de la mémoire autobiographique écrite, orale et iconographique‒ Nicosie, 1-2 novembre 2019.

«Η απουσία κριτικής της μετάφρασης στην Ελλάδα— Κυρία Μποβαρύ, Μαντάμ Μποβαρύ, Μαντάμ Μποβαρί κ.λπ., πότε θα ομιλήσετε την ελληνικήν;»The Athens Review of Books, τεύχος 113, Ιανουάριος 2020.

«Η μετάφραση στις δυο πρώτες δεκαετίες του 21^ου αιώνα», ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ, Απρ-Αύγ. 2020, τεύχος 230-231, σ.158-160.

«Φερνάντο Πεσσόα: Ένας Ευρωπαίος του μέλλοντος», The Athens Review of Books, τεύχος 122, Νοέμβριος 2020.

Έχει επίσης μεταφράσει άνω των 40 βιβλίων (μυθιστόρημα, διήγημα, ποίηση, θέατρο, δοκίμιο).